Taras to miejsce służące wygodzie i relaksowi. Stanowi o upodobaniach mieszkańców i często staje się zewnętrznym salonem domu, szczególnie latem. Dobrze zaplanowany zapewnia komfort użytkowy i nawiązuje do otoczenia, korespondując ze stylem budynku i architekturą zieleni, a właściwie wykonany łączy ze sobą jakość i ergonomię, umożliwiając optymalne wykorzystanie specyficznej powierzchni użytkowej na dworze. Kwintesencję łącznika pomiędzy domem a ogrodem stanowi miejsce o właściwie dobranej lokalizacji, powierzchni oraz sposobie wykonania. Tylko proporcjonalne połączenie wszystkich składowych pozwala uniknąć kosztownych pomyłek i cieszyć się zewnętrznym miejscem relaksu. Poniżej przedstawiamy najważniejsze elementy tarasowej układanki.
Miejsce na taras
Marzenia o domu zwykle zaczynają się od snucia wyobrażeń o porannej kawie na tarasie lub o wieczornych spotkaniach z przyjaciółmi pod chmurką. Te osobiste oczekiwania są bardzo istotne nie tylko z punktu widzenia planowania samej budowy domu, ale szczególnie w momencie rozważań na temat samego tarasu, gdyż dają dość wyraźny obraz potrzeb związanych z własnymi zwyczajami i upodobaniami. Warto zastanowić się nad tym, czego spodziewamy się po domu z tarasem, kiedy wydaje się nam, że będziemy z tarasu najczęściej korzystać, jaki tryb życia prowadzimy i o jakich porach dnia jesteśmy najbardziej aktywni. To wszystko składa się na bardzo istotne informacje, z których powinien się wyłonić obraz rzeczywistych potrzeb związanych z użytkowaniem planowej przestrzeni.
W przypadku osób, które większość czasu będą spędzać w domu, są rannymi ptaszkami i faktycznie chciałyby jeść śniadanie na dworze, warto zastanowić się nad choćby małym tarasem od wschodu, być może z wyjściem z kuchni lub nawet sypialni, jeśli będzie zlokalizowana na parterze. Jeśli jednak bardziej zależy nam na spędzaniu tam popołudni lub wieczorów, lepszym usytuowaniem będzie taras skierowany na południowy zachód lub zachód. Odradza się lokalizowanie tarasu wprost od strony południowej, która w lecie szybko i mocno się nagrzewa, znacznie utrudniając korzystanie z niego w czasie upałów. W sytuacji, kiedy w jednym domu pojawiają się różne potrzeby warto przyjrzeć się możliwości wykonania dwóch osobnych tarasów lub jednego narożnego, który łączyłby nie tylko powierzchnię, ale również oczekiwania.
Znając swoje preferencje na ten temat trzeba je koniecznie uwzględnić już na etapie wybierania projektu, gdyż od wyboru konkretnego domu będą zależeć warunki sprzyjające danym planom związanym z usytuowaniem tarasu lub wykluczające jego budowę w pożądanym miejscu. Wiele tych założeń zweryfikuje posiadana działka, której naturalne warunki narzucą pewne rozwiązania. Dlatego od samego początku, przeglądając dostępne na rynku projekty domów, należy przyglądać się również założeniom projektowym dotyczącym tarasu. Oprócz właściwego posadowienia względem stron świata warto też wiedzieć, jaki ma być duży.
Wielkość tarasu
Wielkość tarasu zwykle wynika z osobistych preferencji i możliwości finansowych inwestorów oraz z założeń zawartych w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego i samej dokumentacji projektowej. Przepisy lokalne zwykle określają dopuszczalną powierzchnię zabudowy na danej działce, stąd można szacować jakiej wielkości taras można planować. Nie warto jednak przesadzać, w żadną stronę zresztą. Najlepszy będzie złoty środek, który odzwierciedli z jednej strony wielkość działki i domu, a z drugiej marzenia domowników. Warto wiedzieć, że absolutne minimum to 2,5×2,5 m, co jest powierzchnią niezbędną dla postawienia stołu i czterech krzeseł. Chcąc mieć też przejście należy założyć dodatkowe co najmniej 0,9 m. Mając plan związany z funkcjami tarasu, które ten ma pełnić, dużo łatwiej będzie określić jego wielkość. Być może mniejszy, „śniadaniowy” wystarczy, że pomieści mały stolik i dwa krzesła, a drugi, bardziej reprezentacyjny będzie większy i zmieści oprócz stołu i sześciu krzeseł również komplet wypoczynkowy. Najważniejsze, aby planowana przestrzeń pasowała do potrzeb i faktycznie była użyteczna, tym bardziej że wcześniej trzeba będzie ją wybudować, a to wiąże się z konkretnymi wydatkami. Koszty budowy tarasu mogą być różne w zależności od wybranej opcji – rodzaju tarasu i materiałów.
Rodzaje tarasu
Taras powinien naturalnie łączyć się z domem i w miarę naturalnie wtapiać w ogród. Nie jest to zadanie łatwe i nie każdym przypadku sprawdzi się to samo rozwiązanie. W zależności od charakteru budynku, wielkość posesji czy stylu życia sprawdzą się inne opcje. Do wyboru są – taras utwardzony na gruncie, taras betonowy i taras drewniany. To możliwości wykonania, nad którymi trzeba się zastanowić i na które warto zwrócić uwagę przeglądając gotowe projekty domów.
Taras utwardzony na gruncie daje największe możliwości formowania nieregularnego kształtu i jest stosunkowo prosty do samodzielnego wykonania. Wystarczy wytyczyć właściwy kształt, wstawić krawężniki, usunąć wierzchnią warstwę ziemi (ok. 20-30 m), powstały wykop wypełnić piaskiem (ok. 10 cm), ten zagęścić, a następnie przygotować tzw. podbudowę, czyli piasek z cementem w proporcjach 9:1, na koniec – jako wierzchnią warstwę ułożyć kostkę betonową lub płyty tarasowe. Według tej metody można również zbudować taras drewniany, ale wykop musi być nieco głębszy (40 cm), wypełniony żwirem (15 cm) i piaskiem (10 cm), a na górze bruk drewniany (najlepiej dębowy).
Najbardziej popularnym rodzajem tarasu jest taras betonowy, który jak sama nazwa wskazuje, po wybraniu wierzchniej warstwy gleby i utwardzeniu podbudową ze żwiru lub pospółki piaskowo-cementowej oraz podsypką z piasku, wykańcza się najczęściej mrozoodpornym gresem, okładziną kamienną lub płytkami z klinkieru. Dobrze wybierać materiały, które nie będą zbyt śliskie, aby nie utrudniać codziennego użytkowania.
Najbardziej wdzięcznym tarasem jest taras wykonany z drewna. Wymaga przygotowania punktowego wsparcia (mogą to być słupki fundamentowe), ale nie wymaga wybierania ziemi. Co do zasady im gęściej będą rozmieszczone podpory, tym mniejszy może być przekrój legarów podtrzymujących pokrycie tarasu, a im mniejszy rozstaw legarów, tym cieńsze deski można na nich ułożyć. Ważne, aby drewniane legary nie stykały się bezpośrednio ze słupkami fundamentowymi. Deski powinno łączyć się z legarami wkrętami ze stali nierdzewnej, aby z czasem nie zaczęły korodować, tworząc nieestetyczne zacieki.
